Ինժեներաֆիզիկական ինստիտուտ
Ինժեներա-ֆիզիկայի ինստիտուտ
Մեր մասին
2002 թվականին ՀՌՀ-ում ձևավորվեց «Նանո- և օպտոէլեկտրոնիկայի ֆիզիկական հիմքերը» մասնագիտացված հետազոտական խումբը կիսահաղորդչային նանոֆիզիկայի և նանոէլեկտրոնիկայի բնագավառում, որն էլ սկսել է Ֆիզիկա-տեխնոլոգիական ֆակուլտետի ստեղծման ուղղությամբ աշխատանքները: Խումբը ղեկավարում էր ակադեմիկոս Էդուարդ Ղազարյանը։ Կարճ ժամանակահատվածում համախոհներին հաջողվեց կազմակերպել բոլոր անհրաժեշտ աշխատանքները ֆիզիկա-տեխնիկական ֆակուլտետում դիմորդների ընդունելություն սկսելու համար։ Ուսանողների համար գործնական աշխատանքներ իրականացնելու նպատակով ստեղծվել են ուսումնական լաբորատորիաներ, ներգրավվել բարձր որակավորում ունեցող դասախոսական կազմ, բացվել են հիմնական բաժիններ ԳԱԱ Ֆիզիկական հետազոտությունների ինստիտուտում, ինչպես նաև Երևանի կապի գիտահետազոտական ինստիտուտում։ Բազային ամբիոնների առկայությունը ի սկզբանե եղել է ՀՌՀ-ի ֆիզիկա-տեխնիկական ֆակուլտետի ստեղծման գաղափարախոսության մեջ։
Սկզբում եղել է մասնագետների պատրաստման երկու ուղղություն՝ Էլեկտրոնիկա և միկրոէլեկտրոնիկա, ինչպես նաև Հեռահաղորդակցություն: Ուսանողների առաջին ընդունելությունը տեղի է ունեցել 2003թ.:
Ֆիզիկա-տեխնիկական ֆակուլտետի մասնագետների պատրաստման հատկանշական առանձնահատկությունն ակադեմիական գիտության և տեխնոլոգիայի ինտեգրումն է: Մի կողմից ուսանողներն ուսումնասիրում են այնպիսի առարկաներ, ինչպիսիք են մաթեմատիկական ֆիզիկայի հավասարումները, կոմպլեքսային անալիզը, քվանտային մեխանիկան, պինդ մարմինների քվանտային տեսությունն ու նանոֆիզիկան, իսկ մյուս կողմից՝ կիսահաղորդչային սարքերի ֆիզիկա, արևային էներգիայի ֆոտոէլեկտրական կիսահաղորդչային փոխարկիչներ, ճառագայթային ռեկոմբինացիա, էլեկտրոնային կոմպոնենտային բազայի տեխնոլոգիայի հիմունքներ: Սա թույլ է տալիս ունենալ բազմակողմանի զարգացած մասնագետներ, որոնք կարող են աշխատել ինչպես մաքուր գիտության, այնպես էլ Հայաստանի բարձր տեխնոլոգիաների ընկերություններում։
ՀՌՀ-ի ֆիզիկա-տեխնիկական ֆակուլտետի առաջին դեկանն էր պրոֆեսոր Ս.Գ. Պետրոսյանը։
2008թ. Ֆիզիկա-տեխնիկական ֆակուլտետի դեկան է նշանակվում պրոֆեսոր Ա.Ա. Սարգսյանը։
2012 թ. Ֆիզիկա-տեխնիկական ֆակուլտետը մտնում է ՀՌՀ-ի Մաթեմատիկայի և բարձր տեխնոլոգիաների ինստիտուտի (ՄԲՏԻ) կազմ: ՄԲՏԻ-ի տնօրեն է նշանակվում ակադեմիկոս Է.Մ.Ղազարյանը։
2018թ. ՄԲՏԻ -ն վերակազմավորվում է երեք ինստիտուտների՝ Ինժեներա-ֆիզիկական ինստիտուտ, Մաթեմատիկայի և ինֆորմատիկայի ինստիտուտ, Կենսաբժշկության և դեղագործության ինստիտուտ: Ինժեներա-ֆիզիկական ինստիտուտի տնօրեն է նշանակվում Ա.Ա. Սարգսյանը:
2024 թվականի հունվարից ԻՖԻ-ի կառուցվածքն օպտիմալացվել է:
ԻՖԻ-ի կազմում գործում է 3 ամբիոն՝
Ընդհանուր ֆիզիկայի քվանտային նանոկառուցվածքների ամբիոն
Միկրոէլեկտրոնային սխեմաների և համակարգերի ամբիոն
Հեռահաղորդակցության հիմնական ամբիոն
ԻՖԻ-ի բոլոր ամբիոններն ապահովում են հետևյալ կրթական ծրագրերի իրականացումը.
Բակալավրիատի 3 ծրագիր՝
11.03.02 Ինֆոհաղորդակցություն տեխնոլոգիաներ և կապի համակարգեր (ռուսական սեկտոր, առկա ուսուցում)
11.03.03 Էլեկտրոնային միջոցների նախագծում և տեխնոլոգիա (ռուսական սեկտոր, առկա ուսուցում)
11.03.04 Էլեկտրոնիկա և նանոէլեկտրոնիկա (ռուսական սեկտոր, առկա ուսուցում)
պրոֆիլ՝ Քվանտային ինֆորմատիկա
պրոֆիլ՝ Նանոէլեկտրոնիկա
Մագիստրատուրայի 3 ծրագիր՝
11.04.02 Անլար հաղորդակցություն և սենսորներ (ռուսական սեկտոր, առկա ուսուցում)
11.04.03 Քվանտային և օպտիկական էլեկտրոնիկա (ռուսական սեկտոր, առկա ուսուցում)
Միկրոէլեկտրոնային սխեմաներ և համակարգեր (ռուսական սեկտոր, առկա ուսուցում)
071301.05.7 Այլընտրանքային էներգետիկա (հայկան սեկտոր, առկա ուսուցում)
ԱՄԲԻՈՆՆԵՐ
Ընդհանուր ֆիզիկայի և քվանտային նանոկառուցվածքների ամբիոն
Ընդհանուր ֆիզիկայի և քվանտային նանոկառուցվածքների ամբիոնը հիմնադրվել է 2005 թվականին։
Հիմնադրման սկզբից մինչև 2012 թ. ամբիոնը գործել է ՀՀ ԳԱԱ ակադեմիկոս, ֆիզիկամաթեմատիկական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր Էդուարդ Մուշեղի Ղազարյանի ղեկավարությամբ։ 2012 թվականի մայիսից ամբիոնը ղեկավարում էր ֆիզիկամաթեմատիկական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր Հայկ Արայի Սարգսյանը, իսկ 2018թ. մայիսից՝ ֆիզիկամաթեմատիկական գիտությունների թեկնածու, դոցենտ Դավիթ Բորիսի Հայրապետյանը:
Ամբիոնի գործառույթը ներառում է ինչպես ուսումնական գործընթացի կազմակերպումը, այնպես էլ պինդ վիճակի ֆիզիկայի տարբեր ուղղությունների գիտահետազոտական աշխատանքները:
Ամբիոնն ակտիվորեն աշխատում է տարբեր թեմաներով գիտական սեմինարների, դպրոցների և գիտաժողովների կազմակերպման ուղղությամբ։ Ամբիոնն հանդիսանում է International Advanced School on “Frontiers in Optics & Photonics” միջազգային դպրոցի և International Symposium of "Optics and its applications" գիտաժողովի կողմից անցկացվող ամենամյա միջոցառումների համակազմակերպիչ:
ԱՄԲԻՈՆԻ ԳԻՏԱՀԵՏԱԶՈՏԱԿԱՆ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅՈՒՆԸ
Ամբիոնն իրականացնում է տեսական հետազոտություններ կիսահաղորդչային նանոկառուցվածքների ոլորտում։ Ամբիոնի գիտահետազոտական գործունեության հիմնական ուղղություններն են՝
Կիսահաղորդչային նանոկառուցվածքների (քվանտային թաղանթներ, քվանտային լարեր, քվանտային կետեր) էլեկտրոնային, կուլոնյան և սպինային բնութագրերի (խառնուրդային և էքսիտոնիկ) տեսական ուսումնասիրություն,
Կիսահաղորդչային նանոկառուցվածքների օպտիկական հատկությունների ուսումնասիրություն,
Մետաղական նանոմասնիկների էլեկտրոնային և օպտիկական բնութագրերի ուսումնասիրություն:
ԾՐԱԳՐԵՐ
Ամբիոնի գործուեության շրջանակներում ուսումնական գործընթացի կազմակերպման իրականացվում է չորս մակարդակով՝ բակալավրի աստիճան, մագիստրատուրա, ասպիրանտուրա և դոկտորանտուրա, հետևյալ ուղղություններով.
ԲԱԿԱԼԱՎՐԻ ԱՍՏԻՃԱՆ
«11.03.04 Էլեկտրոնիկա և նանոէլեկտրոնիկա»
ՄԱՍԳԻՍՏՐԱՏՈՒՐԱ
«11.04.04 Էլեկտրոնիկա և նանոէլեկտրոնիկա»՝ մագիստրոսական կրթական ծրագիր
«Միկրոէլեկտրոնիկա և նանոէլեկտրոնիկա»
ԱՍՊԻՐԱՆՏՈՒՐԱ
«01.04.10 Կիսահաղորդիչների ֆիզիկա»
«13.00.02 Դասավանդման և դաստիարակման մեթոդներ (Ֆիզիկա)»
ԴՈԿՏՈՐԱՆՏՈՒՐԱ
«01.04.10 Կիսահաղորդիչների ֆիզիկա»
Ամբիոնի վարիչ
Հայրապետյան Դավիթ Բորիսի
Կրթություն:
2006-2009թթ. Հայաստանի պետական ճարտարագիտական համալսարան, ֆ-մ.գ.թ, Կիսահաղորդիչների ֆիզիկա
2004-2006թթ. Երևանի պետական համալսարան, Մագիստրոսի աստիճան, Ֆիզիկա:
2000-2004թթ. Երևանի պետական համալսարան, Բակալավրի աստիճան, Ֆիզիկա:
Աշխատանքային փորձ
2018թ. առ այսօր Հայ-ռուսական համալսարանի ինժեներա-ֆիզիկական ինստիտուտի ընդհանուր ֆիզիկայի և քվանտային նանոկառուցվածքների ամբիոնի վարիչ:
2017թ. առ այսօր Հայ-ռուսական համալսարանի քվանտային համակարգերի մաթեմատիկական մոդելավորման լաբորատորիայի վարիչ։
2014թ. առ այսօր Հայ-ռուսական համալսարանի ինժեներա-ֆիզիկական ինստիտուտի ընդհանուր ֆիզիկայի և քվանտային նանոկառուցվածքների ամբիոնի դոցենտ:
2014 - 2016թթ. Երևանի պետական համալսարանի քվանտային տեխնոլոգիաների և նոր նյութերի կենտրոնի գիտաշխատող:
2009-2015թթ.՝ Հայաստանի ազգային պոլիտեխնիկական համալսարանի «Հելիոտեխնիկա» պրոբլեմային լաբորատորիայի գիտաշխատող:
2009 - 2013թթ.՝ Հայ-ռուսական համալսարանի ընդհանուր և տեսական ֆիզիկայի ամբիոնի ավագ դասախոս:
2007-2009թթ.՝ Հայ-ռուսական համալսարանի ընդհանուր և տեսական ֆիզիկայի ամբիոնի լաբորանտ:
Գիտական հետաքրքրություններ
Ցածրաչափ կիսահաղորդչային համակարգերի ֆիզիկական հատկությունների տեսական ուսումնասիրություն, մասնավորապես, այնպիսի օպտիկական հատկությունների, ինչպիսիք են գծային և ոչ գծային կլանումը, ֆոտոլյումինեսցենտությունը, կոմբինացիոն լույսի սպեկտրների ցրումը և այլն:
Միկրոէլեկտրոնային սխեմաներ և համակարգեր
Միկրոէլեկտրոնային սխեմաներ և համակարգերի ամբիոնը հիմնադրվել է 2007 թվականին Հայ-ռուսական (Սլավոնական) համալսարանի և «Սինոփսիս Արմենիա» ՓԲԸ-ի միջև 2007 թվականի սեպտեմբերի 24-ին կնքված համագործակցության պայմանագրի հիման վրա։
2012 թվականին իրականացվել է 211000 «Էլեկտրոնային միջոցների նախագծում և տեխնոլոգիա» մասնագիտության (բակալավր) առաջին ընդունելությունը:
Այս մասնագիտությամբ սովորելու ընթացքում ուսանողները մասնագիտանում են էլեկտրոնային սարքերի նախագծման և տեխնոլոգիայի ոլորտում: Մասնավորապես, ուսումնական ծրագրով նախատեսվում է հետևյալ ուղղություններով հատուկ առարկաների ուսուցանում.
• Թվային և անալոգային էլեկտրոնային միջոցների նախագծում
• Էլեկտրոնային միջոցների նախագծում և տեխնոլոգիա
• Ինտեգրալ սխեմաների նախագծում և տեխնոլոգիա ևն։
2016թ. իրականացվել է մագիստրատուրայի առաջին ընդունելությունը 04.11.04թ. «Էլեկտրոնիկա և նանոէլեկտրոնիկա» ուղղությամբ, Միկրոէլեկտրոնային սխեմաներ և համակարգեր հիմնական կրթական ծրագիրով:
Հատուկ առարկաների գործնական և լաբորատոր պարապմունքներն իրականացվում են Synopsis-ի էլեկտրոնային նախագծման ավտոմատացման ծրագրային գործիքների օգտագործման միջոցով:
Ամբիոնի հիմնական գիտական ուղղություններն են՝
Ինտեգրալ սխեմաների նախագծման գործիքների մշակում` հաշվի առնելով խորը սուբմիկրոնային տեխնոլոգիաներին բնորոշ իրողությունները
Ցածր էներգիաօգտագործման ինտեգրալ սխեմաների նախագծման գործիքների մշակում
Թվային ինտեգրալ սխեմաների վիճակագրական ժամանակային վերլուծության գործիքների մշակում
Ինտեգրալ սխեմայի տարրերի մոդելների պարամետրային մեթոդների մշակում
ԾՐԱԳՐԵՐ
Մասնագետների վերապատրաստման հիմնական ոլորտները (բակալավրիատ, մագիստրատուրա)
11.03.03 «Էլեկտրոնային միջոցների նախագծում և տեխնոլոգիա»
11.04.04 «Էլեկտրոնիկա և նանոէլեկտրոնիկա»՝ Հիմնական կրթական ծրագիր՝ Միկրոէլեկտրոնային սխեմաներ և համակարգեր
Ամբիոնի վարիչ
Մելիքյան Վազգեն Շավարշի
Կրթություն
«Ավտոմատացման համակարգեր» մասնագիտությամբ պրոֆեսորի գիտական կոչում ՀՊՃՀ, Երևան, 2006 թ.
Տեխնիկական գիտությունների դոկտորի գիտական աստիճան, ՀՊՃՀ, Երևան, 2006 թ.
ՀԽՍՀ բարձրագույն ատեստավորման հանձնաժողովի որոշմամբ դոցենտի գիտական կոչում 1985 թ.
Մոսկվայի ինժեներա-ֆիզիկական ինստիտուտի (ՄԻՖԻ) տեխնիկական գիտությունների թեկնածուի գիտական աստիճան, Մոսկվա, 1984 թ.
«Էլեկտրոնային հաշվիչ մեքենաններ» մասնագիտության գերազանցության դիպլոմ, Պոլիտեխնիկական ինստիտուտ, Երևան, 1978 թ.
N3 միջնակարգ դպրոցի վկայական, Երևան, 1973 թ.
Պարգևներ
ՀՀ ՊՆ «Վազգեն Սարգսյան» մեդալ, ՀՀ պաշտպանության նախարարի թիվ 93 հրաման 01.02.2013թ., ՀՀ, Երևան, 2013թ.
Ռուսաստանի, Ուկրաինայի և Բելառուսի կիրառական ռադիոէլեկտրոնիկայի Գիտությունների ակադեմիայի ակադեմիկոսի դիպլոմ, Դիպլոմ ДА 0353, արձանագրություն 1 առ 20.04.2012թ., Ուկրաինա, 2012թ.
ՀՀ ՊՆ «Գարեգին Նժդեհ» մեդալ, ՀՀ պաշտպանության նախարարի թիվ 966 հրաման 14.09.2012թ., ՀՀ, Երևան, 2012թ.
ՄԻԵՏ-ի գիտական խորհրդի ապրիլի 16-ի որոշմամբ Ազգային գիտահետազոտական համալսարանի ՄԷՏԻ-ի պատվավոր պրոֆեսոր, Մոսկվա, ՌԴ, 2012թ.
ՀՀ ՊՆ «Հայաստանի զինված ուժեր 20 տարի» հոբելյանական մեդալ, ՀՀ պաշտպանության նախարարի թիվ 1537 հրաման 24.12.2011, ՀՀ, Երևան, 2011 թ.
Հայաստանի պետական ճարտարագիտական համալսարանի Ոսկե մեդալ, սերտիֆիկատ 0210, Երևան, 2011 թ.
ՀՀ գիտության վաստակավոր գործչի կոչում, Երևան, ՀՀ, 2007թ. և այլն։
Գիտական հետաքրքրություններ
Համակարգային և միասնական նախագծում
Ինտելեկտուալ սեփականություն և պլատֆորմային նախագծում
Չիպի վրա ցանցի նախագծման մեթոդոլոգիաներ
Ֆունկցիոնալ, տրամաբանական մոդելավորում և ստուգում
Սխեմատիկ, տրամաբանական, խառը լոգիկա-էլեկտրական և ժամանակավոր մոդելավորում
ԻՀ փորձարկում և մոդելավորում
Հեռահաղորդակցություն
Ամբիոնի գործունեության շրջանակներում իրականացվում է ուսումնական գործընթացի կազմակերպման երեք աստիճան՝ բակալավրիատ՝ 4 տարի, մագիստրատուրա՝ 2 տարի, ասպիրանտուրա՝ 3 տարի։ ՈՒսուցման ձևը առկա է: Մասնագիտական ցիկլի առարկաների դասավանդումը և դրանց վերաբերյալ գործնական պարապմունքների անցկացումն իրականացվում է ԵրԿՄԳԻ-ի կրթահետազոտական կենտրոնում:
Բակալավրիատի ուղություն՝
11.03.02 «Տեղեկատվական տեխնոլոգիաներ և կապի համակարգեր»
Մագիստրատուրայի ուղղություն՝
11.04.02 «Տեղեկատվական տեխնոլոգիաներ և կապի համակարգեր»
Մագիստրոսական կրթական ծրագրեր՝
071301.00.7 «Անլար հաղորդակցություններ և սենսորներ»
071403.04.07 «Ռադիոէլեկտրոնային համակարգեր և տեղորոշման, նավիգացիայի և կառավարման սարքեր» (Հայկական սեկտոր)
Ասպիրանտուրա
Ե.12.01 «Ռադիոտեխնիկա, ռադիոհաճախականության սարքեր, համակարգեր, տեխնոլոգիաներ» (ՀՀ)
Ե.12.03 «Համակարգեր, ցանցեր և հեռահաղորդակցության սարքեր» (ՀՀ)
Ամբիոնի վարիչ
Ավետիսյան Վահան Հենրիխի
Գիտական աստիճան՝ տեխնիկական գիտությունների դոկտոր
Կոչում՝ պրոֆեսոր
Կրթություն՝ բարձրագույն
Աշխատանքային փորձ՝ 40 տարի
Մասնագիտացում՝ Ռադիոֆիզիկա
Ռադիոֆիզիկա, ներառյալ քվանտային
Անտենաներ, ԾԲՀ սարքեր և տեխնոլոգիաներ
Դասավանդող առարկաներ՝
ԾԲՀ սարքերի ֆիզիկական հիմքեր
Էլեկտրամագնիսական դաշտեր և ալիքներ
Վիճակագրական ռադիոտեխնիկա
Էլեկտրամագնիսական համատեղելիության հաշվարկման մեթոդներ
Գիտական հետաքրքրությունների շրջանակը
Ալեհավաքներ և ալեհավաքների չափումներ, ԾԲՀ և միլիմետրային ալիքների տեխնիկա և տեխնոլոգիա, ռադիոէլեկտրոնային միջոցների էլեկտրամագնիսական համատեղելիություն, հեռահաղորդակցության համակարգեր և ցանցեր:
Մրցանակներ, դրամաշնորհներ՝
1. «Տեխնիկական գիտությունների և տեղեկատվական տեխնոլոգիաների բնագավառում ՀՀ Նախագահի մրցանակ» 2008 թ.
2. «ՀՌՀ Ոսկե մեդալ» (2017 թ.)
3. «ՀՌՀ վաստակավոր պրոֆեսոր» (2018 թ.)
4. Միջազգային կենսագրական կենտրոնների կողմից շնորհված մի շարք անվանակարգերի հաղթող։
Գիտական հրապարակումների ընդհանուր թիվը մոտ 80 է, այդ թվում՝ 20 գյուտ:
Ինստիտուտի տնօրեն
Ինժեներաֆիզիկական ինստիտուտի տնօրեն, տեխ․ գ․ թ․, դոցենտ Ահարոն Կամոյի Ահարոնյան
__________________________________________________________________________________________________________________________
Կառուցվածք
ԻՖԻ-ի տնօրեն
տեխնիկական գիտությունների թեկնածու, դոցենտ
Ահարոն Կամոյի Ահարոնյան
Հեռ.՝ (+374 12) 26-55-97/ 416
Էլ.փոստ՝
[email protected]
ԻՖԻ-ի փոխտնօրեն
Սյուզաննա Քյարամի Գրիգորյան
Հեռ.՝ (+374 10) 26-55-97/ 379
Էլ.փոստ՝
[email protected]
ԻՖԻ-ի տնօրենի օգնական
Անահիտ Բեգլարի Ավագյան
Հեռ.՝ (+374 10) 26-55-97/ 379
Էլ.փոստ՝
[email protected]
ԱՄԲԻՈՆՆԵՐ
«Ընդհանուր ֆիզիկա և քվանտային նանոկառուցվածքներ» ամբիոնի վարիչ
ֆիզիկամաթեմատիկական գիտությունների դոկտոր, դոցենտ
Դավիթ Բորիսի Հայրապետյան
Հեռ.՝ 330 (ներքին)
Էլ.փոստ՝
[email protected]
«Ընդհանուր ֆիզիկա և քվանտային նանոկառուցվածքներ» Ամբիոնի գլխավոր մենեջեր
Գայանե Արտաշեսի Սամվելյան
Հեռ.՝ - 330 (ներքին)
Էլ.փոստ՝
[email protected]
«Միկրոէլեկտրոնային սխեմաներ և համակարգեր» ամբիոնի վարիչ
տեխնիկական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր,
ՀՀ ԳԱԱ թղթակից անդամ
Վազգեն Շավարշի Մելիքյան
Հեռ.՝ – 331 (ներքին)
Էլ.
[email protected]
«Միկրոէլեկտրոնային սխեմաներ և համակարգեր»
ամբիոնի մենեջեր
Նվարդ Արշակի Գրիգորյան
Հեռ.՝ – 331 (ներքին)
Էլ.փոստ՝
[email protected]
«Հեռահաղորդակցություն» ամբիոնի ժամանակավոր պաշտոնակատար,
տեխնիկական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր
Վահան Հենրիխի Ավետիսյան
Հեռ.՝ (+374) 93 806275
Էլ.փոստ՝
[email protected]
Ամբիոնի ավագ մենեջեր
Նարինե Կրոմվելի Օգանովա
Հեռ.՝ (+374) 55 81-36-27
Էլ.փոստ՝
[email protected]
ԻՖԻ ուսումնական լաբորատորիաների վարիչ
Վարդան Ռոբերտի Ջագինյան
Հեռ.՝ (+374) 93-85-94-06
Էլ.փոստ՝
[email protected]
"Բարակ թաղանթային կառուցվածքների և
նանոկոմպոզիտային նյութերի գիտական լաբորատորիայի վարիչ
Վլադիմիր Արամի Գևորգյան
Հեռ.՝ (+374) 91 29-95-20
Էլ.փոստ՝
[email protected]
Բարակ թաղանթային կառուցվածքների և նանոկոմպոզիտային նյութերի գիտական լաբորատորիայի ավագ գիտաշխատող
Նաիրա Ռուբենի Մանգասարյան
Հեռ.՝ (+374) 93 49-55-44
Էլ.փոստ՝
[email protected]
Գիտական հորհուրդ